Hallo lieverds!
Het is tijd voor een nieuwe podcast beoordeling! Met deze keer het onderwerp "wat moeten we doen als kranten oproepen tot genocide?"
De link vind je hieronder:
We leven, of we nu willen of niet, op een bijzonder ingewikkelde planeet zegt Hoogleraar internationale communicatie Cees Hamelink van Universiteit van Amsterdam. Waar we heel verschillend zijn en waar we alle redenen hebben om cultureel, etnisch en religieus met elkaar in conflict te raken.
Hamelink heeft meer dan gelijk. En meerdere keren zelfs heeft de mens zitten toekijken hoe de situatie uit de hand liep. Hoe hard het ook zat aan te komen. Hoe er passieve daders in vele van ons schuil kunnen gaan. En hoe de media daar een grote rol in meespeelt.
Er is werkeloosheid, honger, problemen,... Daar begint het mee. Daar speelt de media een zeer grote rol in mee. Zij veroorzaken die onrust niet perse, maar blazen het wel op. Ze versterken het. En dan op hun buurt gaat de consument die media opnemen zoals die wilt dat hij het gaat opnemen.
Vanaf dit punt ga ik mijn voorbeeld gebruiken. Dit voorbeeld is gelukkig niet in een bloedbad geëindigd zoals in Rwanda maar had al even drastische gevolgen...
Maar niet lang daarna deden de kinderen harde onthullingen. Ze vertellen de assistenten van de jeugdrechtbank dat hun ouders hun verplichten naar porno te kijken en dat ze ook 'een aantal dingen' hebben moeten doen met onder- en bovenburen.
Het parket start in 2001 een onderzoek en Thierry en Myriam worden aan de harde tand gevoeld. Myriam doet kort daarna nog onthullingen over het misbruik van haar kinderen. Ze wees verschillende mensen aan die haar kinderen zouden hebben misbruikt en legde het haarfijn tot in de degoutantste details uit. Ze werden allemaal opgepakt en op het rooster gelegd. Maar Myriam had nog meer onthullingen. Zo vertelde ze over een taxichauffeur die de kinderen naar een boerderij in de buurt van Bellewearde bij Ieper bracht. Daar zouden ze hebben moeten deelnemen aan seksfeestjes.
Ze komt met het ene weerzinwekkende straffe verhaal na de andere. Er stromen alsmaar meer verdachten binnen. In totaal zullen er maar liefst 14 verdachten op de proppen komen.
Dit zijn onder andere de verdachten:
- Franck en Sandrine, een jong koppel met 2 baby's dat onder hen woonden.
- François M.
- Roselyn G., een bakkerin
- Pierre M., de taxichauffeur.
- Alain Marécaux, een gerechtsdeurwaarder.
- Daniel M. een voetballer die zelf minderjarig was tijdens het misbruik
- Pastoor Dominique W. (die spreekt trouwens in het bovenstaande filmpje, maar daar komen we later op.)
De kersverse onderzoeksrechter Fabrice Burgraud neemt de hele verantwoordelijk van de zaak op zich. Natuurlijk is dit een te grote zaak voor één persoon. Maar de ambitieuze jonge onderzoeksrechter gaat meteen aan de slag.
De boerderij krijg meteen een huiszoeking. Het doodbrave paar verschiet zich een ongeluk. Porno en pedofilie? Nooit! Dat kennen ze alleen van de zaak Dutroux. Zo kent Frankrijk nu ook een groot pedofiele schandaal.
Op de boerderij van het doodbrave echtpaar werd niets bruikbaars gevonden. Het is dus officieel geen setting voor geheimzinnige seksfeestjes waar pedofielen hun lusten botvieren.
Maar niet voor iedereen...
Hoewel het parket vraagt niets te publiceren over het doodbrave echtpaar doet één krant het toch. Met op de voorpagina: 'Paradijs voor kinderverkrachters.'
Ik zou me schamen in de journalist zijn plaats.
Hoe hard de beklaagden hun onschuld ook uitschreeuwden, hun gehoor liep met een sisser af. Zo kon taxichauffeur Pierre M. zwart op wit aantonen dat hij niet reed richting de boerderij maar aan het golfen was op Golf d'Hardelot, maar de onderzoeksrechter veegde dat bewijs van tafel. 'Meneer, u vergist zich' klonk het. 'Breng hem terug naar zijn cel.' Intussen is Pierre gepensioneerd. Maar elke keer als hij aan de affaire d'Outreau wordt herinnerd, rolt een traan over zijn wang.
Het jonge koppel Franck en Sandrine waren onderburen van Thierry en Myriam. Zij werden, net zoals de zes andere beklaagden, enkel veroordeeld op basis van verklaringen. Zeer straffe verklaringen. Hun werden van hun afgepakt en ze belanden de cel in. Vier jaar lang zullen ze daar onterecht zitten. Nadat ze uiteindelijk worden vrijgesproken krijgen ze hun kinderen terug. Maar de kinderen zijn van hun ouders vervreemd. Ze wilden niet met hen knuffelen en luisterden niet. Ze rebelleerden alsmaar vaker en dat kwam vaak tot uiting in momenten van verbaal en uiteindelijk fysiek geweld. De vader gaf op een dag een paar klappen. Beide ouders werden veroordeeld tot een straf met uitstel wegens slagen. De kinderen mochten wel bij hen blijven en naarmate ze ouder werden, verbeterde de band. Vader Franck is nu werkloos en moeder Sandrine zit in een depressie. Ze moeten nu leven, net zoals de rest, met de wetenschap dat ze voor sommige nooit volledig onschuldig zullen zijn. Altijd zal het etiket affaire d'Outreau op hun plakken. Zo zijn ze zelfs na hun celstraf levenslang getekend.
De gerechtsdeurwaarder Alain Marécaux wordt in 2001 aangehouden. Ook hij werd valselijk beschuldigd door Myriam, die overal schulden had gemaakt en op een dag een bezoek kreeg van de gerechtsdeurwaarder. Ze wees hem met de vinger uit wraak. Hoe kun je beter wraak nemen dan zo'n beschuldigen naar iemand smijten? Ook hij werd op het rooster gelegd. Terwijl hij achter de tralies zit begint zijn vrouw te twijfelen aan zijn onschuld en gaat ze met een andere man ervandoor. Marécaux ondernam in de gevangenis enkele zelfmoordpogingen. Hij ging verschillende keren in hongerstaking om aan de buitenwereld te laten tonen dat hij onschuldig was. Na zijn vrijspraak publiceert hij een boek over de affaire en in 2011 komt er een film van uit: Présumé Coupable, 'vermoedelijk schuldig'. De film klaagt aan dat in de affaire de dolgedraaide magistraten en speurders de principes van de rechtstaat hebben omgekeerd. Vanaf het begin waren ze gestart met de hypothese 'vermoedelijk schuldig'. De bewijzen zouden ze later wel vinden.
Dat mogen we wel een modderig onderzoek noemen. Het onderzoek kun je vergelijken met het zoeken naar een naald in een hooiberg, terwijl je ergens weet dat die naald er gewoon niet is. Dus verzin je maar die naald en de scherpste details errond.
Hen hypothese is één van de gevaarlijkste uitgangspunten. Dat strijkt niet neer met vrouwe justitia. Die is niet voor niets geblinddoekt. Ze kijkt niet naar wat de wereld denkt of zou denken en maakt geen onderscheid des persoons, maar oordeelt met haar weegschaal over de argumenten en feiten. En hier waren er geen enkele vaststaande feiten.
François M. is in gevangenschap overleden. Eerst gingen ze ervan uit dat het om een zelfmoordpoging ging. 'Hij heeft zijn pillen opgespaard en in één keer doorgeslikt.' Klonk het. Niets van waar bleek het uiteindelijk. Maar wat er uiteindelijk wel was misgelopen is nooit uitgeklaard. Er werd wel een onderzoek gestart, maar die liep af met een sisser.
Zijn zus Lydia liet het daar niet bij en nam gerechtelijke stappen om haar broer postuum te laten vrijspreken, maar ook dat liep zonder succes af. Juridisch-technisch gezien is dat natuurlijk gezien onmogelijk. Door zijn dood was de gerechtelijke actie tegen hem uitgedoofd in 2002 en door het parket zonder gevolg geklasseerd.
De bakkerin Roselyne G. was na haar vrijlating in 2005 euforisch. Ze had meteen grootse plannen. Ze wilde advocate worden, net als haar verdediger Eric Dupont-Moretti, en startte rechtenstudies. Ze zou haar stage doen bij de man die haar uit de gevangenis had gekregen. Ze gaf ook aantal lezingen of de gerechtelijke kwellingen die ze heeft moeten ondergaan. Dat werd door het publiek niet hartelijk onthaald. De mensen die de lezingen hadden bijgewoond zeiden haar dat ze haar niet geloofden. Op straat werd ze nagestaard, gemeden en in haar bijzijn geroddeld. Ze belande in een zwart gat en wilde het liefst verdwijnen. Haar studies heeft ze stopgezet en ze zoekt troost in haar katholieke geloof.
En hoe zou het nu met pastoor Dominique W. gelopen zijn? De man die in de bovenstaande video een interview geeft op de zender France 3.
Hij is nooit zijn strijdlust verloren. Zijn pakkende getuigenis bracht heel wat teweeg bij journalisten. Hij wees hen op de catastrofale gevolgen als de media verdachten aan de schandpaal gaat nagelen zonder enige terughoudendheid of respect voor het vermoeden van onschuld en privéleven.
De eenvoudige maar wijze woorden maakte een diepe indruk op hen die weinig stilstaan bij de gevolgen. Want zo zijn zij ook daders van aanzetten tot haat.
Dat was het punt dat ik wou maken bij deze podcast. Dat we soms voorzichtig moeten zijn met het waarnemen van wat er in de media terecht komt. Het kan soms zo'n riool van perverse leugens zijn en we moeten waken over het bestaande gevaar dat deze onvaste feiten niet hun eigen leven gaan leiden tot in rechtbanken of zelfs genocides.
Maar hoe zou het nu zijn met de onderzoeksrechter Fabrice Burgraud?
Dat valt wel reuze mee. De magistraat werd in 2006 aan de tand gevoeld door de parlementaire onderzoekscommissie. Hij gaf toe dat hij het onderzoek 'nu misschien op een andere manier zou voeren'. Euh... wat? Zei hij echt 'misschien'? Ja zeker.
Hij excuseerde zich niet tegenover de veertien mensen die hij ten onrechte in verdenking liet opsluiten. Hij legde ook uit dat hij niet de enige was die gerechtelijke fouten had gemaakt. Daar had hij wel een punt. Zijn oversten lieten hem begaan, het parket bood evenmin weerwerk. Zelf de rechter in eerste aanleg sloeg de bal mis.
Burgraud kreeg in 2009, na lang aarzelen, een berisping. Toch groeide hij uit tot advocaat-generaal bij het Hof van Cassatie. In deze hoge functie moet hij nota bene oordelen over fouten in de gerechtelijke procedures.
Daar kwam natuurlijk veel kritiek op, maar hij mocht zijn hoge functie behouden.
'Ook in Frankrijk is het gerecht een instituut dat zich weinig corrigeert'. zegt gerechtsjournalist José Masschelin.
Het is een magere troost voor de vele verdachten die ten onrechte onder het juk moesten leven van de gerechtelijke chaos en de publieke haat, maar de echte daders zijn zwaar gestraft geweest. Myriam werd veroordeeld voor 15 jaar, maar zat een twee derde van haar straf uit. Zij zal de rest van haar leven haar schuld, haar oprecht zware schuld, met zich moeten meedragen.
Op het openbaar vervoer zeggen de chauffeurs hardop haar naam en maken er grappen over. Maar zo is het recht ook niet geschiedt.
Haar advocate Me Jérôme Crépin zei: 'mijn cliënt heeft het recht om vergeten te worden.'
En dat geldt voor iedereen ook zo.